Hội nghị tổng kết công tác thông tin thống kê y tế và phương hướng nhiệm vụ trong thời gian tới (04/09/2014)

Tham dự hội nghị có PGS.TS.Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cùng đại diện lãnh đạo các Vụ, Cục, Tổng cục cơ quan Bộ Y tế. Cùng tham dự hội nghị còn có đại diện của Tổng cục Thống kê - Bộ kế hoạch và Đầu tư, các Viện, Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế, lãnh đạo Sở Y tế các tỉnh phía Bắc và đại diện các tổ chức quốc tế.

 Phát biểu khai mạc hội nghị, PGS.TS.Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, bên cạnh một số kết quả đạt được, công tác thống kê của toàn Ngành vẫn còn những hạn chế, bất cập, cần được nhìn nhận, đánh giá đầy đủ để tìm biện pháp khắc phục. Cụ thể như phương pháp thu thập thông tin chủ yếu thông qua báo cáo định kỳ với hệ thống báo cáo phức tạp, trùng chéo, gây khó khăn cho hệ thống báo cáo, ghi chép số liệu, đặc biệt ở tuyến xã; số liệu thống kê y tế khai thác từ các cuộc điều tra thống kê và hồ sơ hành chính còn hạn chế; chất lượng thông tin chưa được cải thiện rõ rệt, chưa đảm bảo tính chính xác, kịp thời và tin cậy; số liệu từ các nguồn khác nhau có công bố khác nhau do không thống nhất về thời điểm báo cáo, khái niệm, phương pháp tính... sản phẩm thông tin thống kê y tế còn nghèo nàn, chưa hấp dẫn và thuyết phục. Do đó, việc sử dụng và phân tích số liệu làm bằng chứng trong lập kế hoạch và quản lý còn hạn chế; Ứng dụng công nghệ thông tin trong thu thập, truyền tin, xử lý, phân tích còn nhiều hạn chế. Chưa có hệ thống cơ sở dữ liệu và phần mềm tích hợp số liệu nên khó khăn cho việc chia sẻ, sử dụng thông tin. Tại một số đơn vị, có tình trạng có quá nhiều phần mềm quản lý số liệu, không kết nối được với nhau gây khó khăn cho việc thống kê, tổng hợp số liệu.

Để khắc phục, những khó khăn hạn chế nêu trên, trong thời gian qua, với sự hỗ trợ của Liên minh châu Âu thông qua Dự án Nâng cao năng lực ngành y tế và các đối tác phát triển, Bộ Y tế đã tích cực xây dựng và ban hành Kế hoạch tổng thể phát triển hệ thống thông tin y tế giai đoạn 2014-2020 tầm nhìn đến 2030 (Quyết định số 3040/QĐ-BYT ngày 14/8/2014 của Bộ trưởng BYT). Đầu năm 2014, Bộ Y tế cũng đã ban hành Thông tư về danh mục hệ thống chỉ tiêu cơ bản Ngành Y tế và mới đây đã ban hành 3 Thông tư mới quy định về (i) nội dung hệ thống chỉ tiêu thống ngành y tế, (ii) hệ thống biểu mẫu thống kê y tế áp dụng đối với các cơ sở y tế tuyến tỉnh, huyện, xã, (iii) biểu mẫu và chế độ báo cáo thống kê y tế áp dụng đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tư nhân.

 Sau khi nghe các đại biểu trình bày tham luận và phát biểu ý kiến, PGS.TS.Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế đã yêu cầu lãnh đạo các đơn vị quan tâm đến việc thực hiện công tác báo cáo thống kê về cả tính đầy đủ lẫn tính kịp thời. Để khắc phục các bất cập về nguồn nhân lực thống kê Thứ trưởng đề nghị Vụ KHTC phối hợp với các Vụ, Cục và Sở Y tế tổ chức các lớp đào tạo giảng viên về thông tin thống kê y tế, trên cơ sở các giảng viên nòng cốt triển khai mở rộng các lớp tập huấn ra phạm vi toàn quốc. Thứ trưởng đặc biệt chú trọng công tác kiểm tra, giám sát số liệu và tăng cường phổ biến thông tin đến người dân.

   Theo báo cáo công tác thống kê y tế năm 2013, 6 tháng năm 2014 và phương hướng nhiệm vụ trong thời gian tới bên cạnh những thuận lợi, hệ thống thông tin thống kê y tế cũng còn gặp nhiều khó khăn  thách thức. Theo số liệu điều tra nhân lực thống kê y tế năm 2012, nhân lực của HTTTTKYT có 58,1% là cán bộ kiêm nhiệm và thâm niên trong công tác thống kê từ một đến bốn năm chiếm 54,2%. Mô hình tổ chức của Hệ thống y tế chưa được thống nhất trên cả nước, đặc biệt tuyến huyện gây khó khăn cho việc tổng hợp thông tin. Ngân sách đầu tư cho HTTTTKYT  thấp và không thường xuyên, không có dòng ngân sách riêng. Hầu hết các trạm y tế chưa được trang bị máy vi tính cho công tác thông tin thống kê. Ngành y tế vẫn chưa có kế hoạch để tiến hành cuộc điều tra y tế Quốc gia lần 2 (lần 1 năm 2001) do thiếu kinh phí. Báo cáo định kỳ có xu hướng tăng tính đầy đủ nhưng giảm tính kịp thời và chất lượng thông tin cũng rất hạn chế. Báo cáo cũng đề xuất các tiêu chí đánh giá công tác thông tin thống kê y tế hàng năm theo ý kiến chỉ đạo chủ Thứ trưởng Phạm Lê Tuấn tại hội nghị các tỉnh phí Nam tại Vũng Tàu vào ngày 25 và 26/8/2014.

Tại hội nghị PGS.TS.Phạm Lê Tuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cũng chỉ đạo cần phải tăng cường nhận thức và tầm quan trọng công tác thống kê đối với công tác quản lý ngành y tế. Thực hiện nghiêm túc các văn bản liên quan đến công tác thống kê do Chính phủ và Bộ Y tế ban hành như chế độ báo cáo thống kê áp dụng đối với Bộ Ngành theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, chế độ báo cáo cho các cơ sở công lập và các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tư nhân của Bộ Y tế. Nâng cao năng lực tổng hợp, sử dụng và phân tích số liệu thống kê y tế các tuyến; ứng dụng công nghệ thông tin trong phân tích, xử lý, lưu trữ và truyền tải số liệu thống kê y tế ở tất cả các tuyến. Tăng cường phổ biến và sử dụng thông tin thống kê cho việc quản lý và hoạch định chính sách ngành y tế; đẩy mạnh việc xây dựng chính sách dựa vào bằng chứng.

    Hội nghị cũng nghe tham luận cảu các Sở Y tế Bắc Giang, Phú Thọ, Thái Nguyên và Quảng Ninh về công tác thông tin thống kê y tế và việc ứng dụng CNTT tại địa phương. Các đại biểu cũng thảo luận sôi nổi về công tác triển khai Kế hoạch tổng thể HTTTYT, chỉ số, biểu mẫu mới ban hành đặc biệt là sự khó khăn trong việc thu thập thông tin từ lĩnh vực y tế tư nhân. Điều này đòi hỏi sự thống nhất và phối hợp chặt chẽ từ trung ương đến địa phương cũng như quyết tâm của lãnh đạo và cán bộ làm công tác thông tin thống kê y tế ở tất cả các tuyến.